Street art

Sztuka jest po to, by wywoływać emocje, a czasem też i kontrowersje. Sztuka współczesna, a zwłaszcza jeden jej kierunek zapisał się już bardzo wyraźnie. Mowa oczywiście o street art, który według wielu nie jest formą artystycznego wyrazu, a jedynie przejawem wandalizmu.

Dyskusje na ten temat trwają do dziś, a artyści street artu nadal tworzą swoje niezwykłe dzieła. Bezsprzecznym królem tego nurtu jest Banksy, którego tożsamość do dziś owiana jest tajemnicą, a mimo to dzieła ulicznego artysty osiągają niebagatelny kwoty. Cechą charakterystyczną brytyjskiego graficiarza jest łączenie graffiti z techniką szablonową. Natomiast za amerykańskiego prekursora graffiti uznaj się Jeana-Michela Basquiata. Czarnoskóry artysta, pochodzący z Brooklynu, na początku lat siedemdziesiątych na murach Nowego Jorku umieszczał prowokacyjne slogany wraz z podpisem „SAMO”.

street art

Street art to nic innego jako sztuka uliczna. Często powstaje pomimo prawnego zakazu, mowa tutaj o nielegalnie tworzonych graffiti. Zdarza się jednak, że street art wykorzystywany jest do upiększania miejskiej przestrzeni publicznej. Termin „street art” po raz pierwszy został użyty przez Allana Schwartzmana w 1985 roku, co dało początek nowej formie sztuki. Co ciekawe street art nie ma sztywnych reguł, nie występują tu żadne schematy, każdy artysty działa indywidualnie z pełną świadomością. Dlatego też twórczość powinna być prezentowana w odpowiednich miejscach, by spełniać swoją funkcję. Nowy malunek na świeżo odmalowanej elewacji rzadko będzie uznany za wyjątkowe dzieło sztuki, gdyż od razu skojarzy się z przejawem nieprzemyślanego wandalizmu.

Street art to sztuka dynamiczna, pełna odniesień do współczesnych wydarzeń, stąd częstym tematem dzieł sztuki ulicznej jest dyskryminacja, konflikty zbrojne czy problemy społeczne. Młodzi i niezależnie artyści w ten właśnie sposób wyrażają swoje stanowisko wobec danego zjawiska. Street art poza graffiti objawia się też poprzez happening, czyli bardzo swobodny spektakl plenerowy. Największymi twórcami happeningu byli: John Cage, Allan Kaprow, Wolf Vostell czy George Brecht. Natomiast jeżeli w centrum spektaklu znajduje się artysta mamy wówczas do czynienia z performancem. Kolejną formą wyrazu street artu są plakaty uliczne, służące nie tylko do reklamowania danego produkty czy wydarzenia. Plakat może być dziełem sztuki i jednocześnie promować ważne wydarzenie kulturalne.

Mniej znaną formą street artu, która pojawiła się przede wszystkim w Stanach Zjednoczonych, jest vlepka, czyli tradycyjna nakleja z artystycznym przekazem. Vlepki pojawiały się m.in. w miejskich autobusach, na murach lub słupach, aby można było je szybko zauważyć. Mają one za zadanie dekorować otoczenie lub pobudzać do określonego działania lub refleksji nad danym tematem. Street art bardzo dobrze wkomponowuje się w kanon sztuki popularnej, gdzie szereg elementów przekazu artystycznego musi być najpierw przetworzonych i zinterpretowanych.